Nghệ thuật sân khấu dân tộc Việt Nam

Sự ra đời và phát triển của sân khấu dân gian nước ta gắn liền với đời sống nông nghiệp. Để độc giả có một cái nhìn rõ nét hơn, nghethuat.vn xin được giới thiệu về một vài loại hình nghệ thuật sân khấu dân tộc phổ biến củaViệt Nam

1. Múa rối nước

Múa rối nước là một nghệ thuật sân khấu dân gian độc đáo của nước ta ở các tỉnh vùng đồng bằng Bắc Bộ. Rối nước thường biểu diễn các tiết mục ảnh hưởng đến nhà nông như làm ruộng, chăn vịt, đánh cá, dệt cửi, xay lúa, giã gạo, hay các trò thi đấu không là đề cập về các anh hùng dân tộc.

Tiết mục rối nước thường ngắn gọn và xúc tích, phản ánh chân thực cuộc sống lao động cùng chiến đấu chống thiên tai địch họa xây dựng cuộc sống ấm no của nhân dân.

Cho đến thời điểm hiện tại,  múa rối nước còn chinh phục được cả các khách du lịch quốc tế, là nhịp cầu kết nối giữa Việt Nam và những người bạn quốc tế.

 

2. Tuồng

Tuồng – một loại hình nghệ thuật sân khấu mang tính cổ điển khá độc đáo của nước ta. Ngôn ngữ của tuồng là văn chương bác học kết hợp nhuần nhuyễn văn chữ Hán với văn Nôm. Theo một số tư liệu thì tuồng ảnh hưởng của hí khúc (Trung Quốc). Tuy nhiên tuồng nước ta có nét riêng của nó.

Nghệ thuật sân khấu tuồng có nhiều kiểu nói lối không giống nhau như nói lối thường, bóp, ai, xuân, đạp, xuân nữ…..do đấy có nhiều cách nhả chữ, ngắt chữ cũng như tuỳ tính cách nhân vật mà vận dụng để phù hợp. Có nhiều làn điệu không giống nhau, khi nói có nhạc khí đệm hoà theo.

Sân khấu tuồng dùng sắc mặt, sắc màu để phân biệt vai nhân vật, như sắc đỏ được sử dụng dặm mặt biểu hiện vai trung thần, màu xám là nịnh thần còn màu đen là kẻ chân thật và màu lục là hồn ma. Kho tàng các vở diễn tuồng cổ ước có đến vài trăm tuy nhiên dần bị thất lạc phần lớn, trong số đó cóvài vở đặc trưng như: Sơn Hậu, Tam nữ đồ vương, Đào Phi Phụng, Trưng nữ vương…

3. Cải lương

Nghệ thuật sân khấu Cải Lương là một loại hình sân khấu ca kịch. Cũng như những loại hình ca kịch khác, cái gốc của nó là sân khấu sàn diễn, nhưng cái hồn của nó là phần âm nhạc. Nó chiều theo thị hiếu của khán giả. Âm nhạc cải lương chịu liên quan của hai nền nhạc là ca hát dân gian và nhạc khí dân gian. Điều đấy tạo nên phong cách riêng cũng như điểm thu hút của cải lương đối với khán giả cả trong và ngoài nước.

Về thời gian ra đời, tuy “có người cho rằng cải lương đã manh nha từ năm 1916, hoặc là 1918″, nhưng từ ngày 16 tháng 11 năm 1918, khi tuồng Gia Long tẩu quốc được công diễn tại Nhà Hát Tây TP. Hồ Chí Minh, cách hát mới mẻ này mới “bành trướng không thôi, mở bài cho nghề mới.

Một vài vở cải lương nổi tiếng được phần đông người ưa thích như “hoa mộc lan”, “dạ xoa hoàng hậu”, “Tô Ánh Nguyệt” , “Bao Công” …

4. Chèo

Chèo là một trong những loại hình nghệ thuật sân khấu phát triển mạnh ở đồng bằng Bắc Bộ và giàu tính dân tộc. Thể loại này mang tính quần chúng, nó sử dụng ngôn ngữ đa thanh, đa nghĩa liên kết với cách nói ví von giàu tính tự sự và trữ tình.

Nội dung thường lấy ra từ những câu truyện cổ tích, truyện Nôm rồi được nâng lên một mức cao bằng nghệ thuật sân khấu> Nghệ thuật sân khấu chèo mang giá trị hiện thực cùng tư tưởng sâu sắc, phản ánh những giá trị đạo đức cao quý như lòng dũng cảm, sự hy sinh quên mình, sự trung thành…..

 

Lời kết

Nghethuat.vn mong rằng qua bài viết trên độc giả đã có một cái nhìn nhất định về một số loại hình sân khấu dân tộc đất nước ta. Đây chính là những nét văn hóa truyền thống, là một trong những tinh hoa dân tộc trong hàng trăm năm qua, cần được lưu giữ và phát huy.

Xem thêm: https://nghethuat.vn/nhung-dieu-can-biet-ve-tranh-thuy-mac/

Hảo Hảo – Tổng hợp, chỉnh sửa

(Nguồn tổng hợp: baotintuc, redsvn, sittes)